Jak używać okresów warunkowych w języku angielskim: zero, first, second, third i mixed

Tworzenie zdań warunkowych to codzienna część twojego języka ojczystego, a wprowadzenie ich do rozmowy po angielsku może znacznie poprawić twój poziom komunikacji. Istnieją cztery typy zdań warunkowych, których nauczysz się stopniowo, zaczynając oczywiście od najprostszych – zerowego i pierwszego trybu warunkowego. Aby mieć ogólne pojęcie o tym, jak działają wszystkie tryby warunkowe, spójrz na to krótkie zestawienie, które pomoże ci zrozumieć, czym one są i kiedy ich używamy.

Czym jest zdanie warunkowe (Conditional Sentence)?

Zdanie warunkowe opiera się na słowie ‘if’ (jeśli). Zawsze składa się z dwóch części – jednej rozpoczynającej się od ‘if’, opisującej możliwą sytuację, i drugiej, która opisuje jej skutek. Na przykład:

If it rains, we’ll get wet.

Możemy również zamienić kolejność tych części, umieszczając część z ‘if’ na końcu zdania – szczególnie często spotykane jest to w pytaniach:

What will you do if you miss the train?

How can you finish the project if you don’t have a computer?

What happens if the students don’t pass an exam?

Istnieją cztery typy zdań warunkowych:

0 – Zero conditional (zerowy tryb warunkowy)

1 – First conditional (pierwszy tryb warunkowy)

2 – Second conditional (drugi tryb warunkowy)

3 – Third conditional (trzeci tryb warunkowy)

Możliwe jest również łączenie drugiego i trzeciego trybu warunkowego.

Zero Conditional (zerowy tryb warunkowy)

Używamy zero conditional, aby mówić o prawdach ogólnych, faktach naukowych oraz nawykach. Struktura jest prosta:

Przykłady:

If you heat water to 100°, it boils.

If you eat a lot, you put on weight.

If it doesn’t rain for a long time, the earth gets very dry.

If we go out with friends, we normally go to a restaurant.

If I’m tired, I go to bed early.

First Conditional (pierwszy tryb warunkowy)

Używamy first conditional, gdy mówimy o realnych, możliwych sytuacjach w teraźniejszości lub przyszłości. Struktura:

Przykłady:

If you’re free later, we can go for a walk.

If they’re hungry, I’ll make some sandwiches.

If you’re not back by 5pm, give me a ring.

If he studies hard, he’ll do well in the exam.

If we arrive late, we must get a taxi.

He’ll call if he needs help.

Take a break if you’re tired.

Możemy również użyć ‘unless’ zamiast ‘if’, ale pamiętajmy, że po ‘unless’ nie używamy ‘will’, tylko present simple. Przykłady:

Unless you hurry up, you won’t catch the bus.

I’ll carry on doing this work, unless my boss tells me to do something else.

We’ll stay at home unless the weather improves.

Second Conditional (drugi tryb warunkowy)

Używamy second conditional, by mówić o mało prawdopodobnych lub niemożliwych sytuacjach w teraźniejszości lub przyszłości. Struktura:

Przykłady:

If I had more time, I’d exercise more. (But I don’t have more time so I don’t.)

If I were rich, I’d spend all my time travelling. (But I’m not rich so I can’t.)

If she saw a snake, she’d be terrified.

If he didn’t have to work late, he could go out with his girlfriend.

What would you do if you were offered a job in Canada?

You wouldn’t have to walk everywhere if you bought a bike.

Częstym wyrażeniem używanym do udzielania porad jest druga struktura warunkowa. Wyrażenie to brzmi „If I were you, I’d..”, co oznacza „w twojej sytuacji zrobiłbym to”. Na przykład:

A: I’ve got a headache.

B: If I were you, I’d take an aspirin.

A: I don’t understand this.

B: If I were you, I’d ask your teacher for help.

A: This order won’t be delivered on time.

B: If I were you, I’d phone the customer to let them know.

Third Conditional (trzeci tryb warunkowy)

Używamy third conditional, by mówić o sytuacjach niemożliwych w przeszłości – często w kontekście żalu lub wyrzutów sumienia. Struktura:

Przykłady:

If we had left earlier, we would have arrived on time.

If you hadn’t forgotten her birthday, she wouldn’t have been upset.

If they had booked earlier, they could have found better seats.

If I hadn’t learnt English, I wouldn’t have got this job.

What would you have studied if you hadn’t done engineering?

They wouldn’t have hired you if you hadn’t had some experience abroad.

You could have helped me if you’d stayed later.

Mixed Conditionals (tryby mieszane)

Można łączyć drugi i trzeci tryb warunkowy, jeśli chcemy mówić o hipotetycznej sytuacji z przeszłości, która ma skutek w teraźniejszości. Struktura:

Przykłady:

If you’d studied harder, you’d be at a higher level now.

We’d be lying on a beach now if we hadn’t missed the plane.

They’d have much more confidence if they hadn’t lost so many matches.

What would you be doing now if you hadn’t decided to study?

Teraz znasz już wszystkie tryby warunkowe w języku angielskim. Zacznij ćwiczyć, używając ich jak najczęściej. Twórz własne zdania, korzystając z przedstawionych struktur. Im więcej będziesz ćwiczyć, tym łatwiejsze stanie się ich stosowanie!